Chuyển từ BHXH bắt buộc sang BHXH tự nguyện quyền lợi có ảnh hưởng không?

Khi người lao động không còn thuộc điều kiện tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc được nữa, nhưng người lao động vẫn muốn tiếp tục tham gia BHXH thì có thể lựa chọn Bảo hiểm tự nguyện. Thời gian đóng BHXH sẽ được cộng dồn, còn về việc chuyển từ hình thức bắt buộc sang tự nguyện thì quyền lợi sẽ có ảnh hưởng như thế nào?

Điều kiện tham gia BHXH tự nguyện

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 2 Luật BHXH 2014 về điều kiện tham gia BHXH tự nguyện như sau:

• Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Như thế, khi nghỉ việc tại doanh nghiệp, cơ quan nhà nước,…người lao động có thể tham gia BHXH tự nguyện để tích lũy thêm thời gian đóng BHXH tính hưởng lương hưu.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 4 Luật trên thì:

• Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây: Ốm đau; Thai sản; Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Hưu trí; Tử Tuất.
• Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây: Hưu trí; Tử tuất

Do đó, khi chuyển từ BHXH bắt buộc sang BHXH tự nguyện, người lao động sẽ có hai chế độ hưu trí và tử tuất. Thế nhưng, việc tham gia BHXH tự nguyện sau khi nghỉ việc lại là lựa chọn hiệu quả giúp người lao động có một phần kinh tế để an hưởng tuổi già. Bởi thời gian đóng BHXH tự nguyện sẽ được cộng nối tiếp vào thời gian đóng BHXH để tính hưởng hương lưu và chế độ tử tuất.

Bên cạnh đó, tại khoản 5 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về thời gian đóng BHXH như sau:

• Thời gian đóng BHXH là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng BHXH cho đến khi dừng đóng. Trường hợp người lao động đóng BHXH không liên tục thì thời gian đóng bảo hiểm xã hội là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.

Ngoài ra, thì tại khoản 3 Điều 5 Luật BHXH 2014 như sau:

• Người lao động vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng BHXH.Thời gian đóng BHXH đã được tính hưởng BHXH một lần thì không tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

Nếu chuyển đóng từ BHXH bắt buộc sang tự nguyện, người lao động sẽ không còn được hưởng các chế độ khác. Bởi BHXH tự nguyện chỉ chi trả cho hai chế độ hưu trí và tử tuất, BHXH tự nguyện sẽ được cộng nối với BHXH bắt buộc để giải quyết hai chế độ này.

Về thủ tục tham gia BHXH tự nguyện:

• Người tham gia có mã số BHXH: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, bảo hiểm y tế (mẫu TK1-TS).
• Nộp hồ sơ và đóng tiền BHXH: Nơi tham gia BHXH tự nguyện: Đại lý thu hoặc cơ quan BHXH tại nơi mình cư trú.

Căn cứ vào quy định tại Khoản 1, Điều 87, Luật BHXH 2014: “Người lao động tham gia BHXH tự nguyện hằng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở”.